Për të hedhur dritë mbi çrregullimet e dobëta neurologjike dhe psikiatrike, studiuesit kanë transplantuar neuronet e njeriut në trurin e minjve.
Grupet e qelizave njerëzore zunë rrënjë brenda trurit të kafshëve, u lidhën me furnizimet e tyre të gjakut dhe u futën në qarqet e trurit të minjve.
Kjo i ka lejuar ata të ndryshonin mënyrën se si silleshin.
Shkencëtarët tani, me këtë procedurë novatore, mund të studiojnë se si qelizat e trurit nga pacientët me çrregullime neuropsikiatrike nuk funksionojnë në një tru të gjallë dhe të vlerësojnë ndikimin e barnave në kohë reale.
“Çrregullimet psikiatrike janë një barrë e madhe për shoqërinë dhe është shumë, shumë e qartë se ne kemi nevojë për modele më të mira për t’i studiuar ato”, ka thënë psikiatri Sergiu Pasca.
“Ne shohim pacientë dhe familje të pacientëve që janë të dëshpëruar. Nuk ka kohë për të humbur”, ka theksuar ai.
Kjo është procedura më e fundit në fushën etike komplekse të organoideve të trurit, në të cilën shkencëtarët rritin qeliza të trurit të njeriut në laborator.
Studiuesit kanë përdorur organoidë për të hetuar zhvillimin e trurit, autizmin dhe ndikimin e infeksioneve si virusi Zika.
Por disa ngrenë pyetje se si shkencëtarët do ta dinë nëse organoidet arrijnë ndonjëherë në një pikë që vuajnë ose bëhen të vetëdijshme.
Një çështje praktike me të cilën përballet kjo fushë është se gungat e indeve të trurit të rritura në laborator sillen ndryshe nga neuronet në tru.
Një pjesë e problemit është se organoidet përfitojnë lëndë ushqyese nga furnizimi me gjak dhe nuk lidhen me qarkun më të gjerë të trurit.
Pasca dhe kolegët e tij, për të kapërcyer këto barriere, i rritën organoidet e trurit të njeriut në një pjatë derisa ata përfshinin midis 500 mijë dhe një milion neurone.
Këto inde me gjerësi 1.5 milimetra u transplantuan më pas në trurin e minjve të porsalindur.
Pas pesë muajsh, skanimet treguan se grumbujt e indeve të trurit të njeriut ishin rritur gjashtë deri në tetë herë më shumë dhe ishin lidhur me furnizimin me gjak të kafshës.
Qelizat e trurit të njeriut nuk zëvendësuan indin e trurit të miut, por përkundrazi u lidhën në të. Pasi u rrit, çdo organoid shtoi rreth pesë milionë neurone njerëzore.
Ndërkohë, testet nuk gjetën prova se ato kishin performancë më të mirë ose kishin pësuar efekte të këqija.
Për të treguar se si procedura mund të ishte e vlefshme për kërkime, shkencëtarët krijuan organoidë të trurit nga qelizat e shëndetshme njerëzore dhe të tjerë nga pacientët me një çrregullim gjenetik të quajtur sindromi Timothy dhe i transplantuan ato në trurin e minjve.
Organoidet e trurit të pacientëve u rritën deri në atë pikë sa shfaqnin anomali të qarta.
Ekipi synon të studiojë një sërë kushtesh nga epilepsia dhe skizofrenia deri te forma specifike të autizmit, së bashku me ilaçet që mund të ndihmojnë disa pacientë.
Marrë nga “The Guardian”, përshtatur për “Albanian Post”.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
