Më shumë se 1 mijë njerëz kanë vdekur nga dengoja në shpërthimin më të keq të regjistruar të Bangladeshit, tregojnë të dhënat zyrtare, me rritjen e temperaturave për shkak të krizës klimatike duke nxitur përhapjen e vazhdueshme pasi më shumë raste raportohen larg qendrave të dendura urbane për herë të parë.
Që nga janari, 1 mijë e 17 njerëz kanë vdekur nga sëmundja e shkaktuar nga mushkonjat, duke përfshirë më shumë se 100 fëmijë, me infeksione që janë rritur mbi 208,000, sipas shifrave nga Drejtoria e Përgjithshme e Shërbimeve Shëndetësore të Bangladeshit të publikuara të hënën.
Ndërsa ethet e dengës janë endemike në vendin e Azisë Jugore, me infeksione që zakonisht arrijnë kulmin gjatë sezonit të musonit midis korrikut dhe shtatorit, këtë vit rritja e rasteve filloi shumë më herët – nga fundi i prillit.
Një sezon i zgjatur i musoneve që pa temperatura më të ngrohta të kombinuara me reshje të parregullta dhe të dendura krijoi kushte ideale të mbarështimit për mushkonjën Aedes, e cila mbart sëmundjen e dengut, thonë shkencëtarët.
Fluksi i pacientëve ka tensionuar sistemin e kujdesit shëndetësor të vendit dhe spitalet janë përballur me mungesë shtretërish dhe personeli për t’u kujdesur për ta, kanë raportuar mediat lokale.
Vdekjet nga shpërthimi janë pothuajse katër herë më të larta se vitin e kaluar, kur vdiqën 281 persona. Vetëm në shtator, sipas autoriteteve shëndetësore të Bangladeshit, kishte më shumë se 79,600 raste të raportuara dhe 396 vdekje.
Ekziston gjithashtu një shqetësim në rritje për përhapjen e shpërthimit në muajt e ftohtë. Vitin e kaluar, rastet e dengës arritën kulmin vetëm në tetor me shumicën e vdekjeve të regjistruara në nëntor.
Një infeksion viral, dengoja shkakton simptoma të ngjashme me gripin, duke përfshirë dhimbje koke shpuese, dhimbje të muskujve dhe kyçeve, ethe dhe, në disa raste, gjakderdhje të brendshme dhe vdekje. Ajo transmetohet te njerëzit përmes pickimit të një mushkonja të infektuar Aedes dhe nuk ka trajtim specifik për sëmundjen.
Dengu, i njohur gjithashtu si ethet e thyerjes, është endemike në më shumë se 100 vende dhe çdo vit, 100 milionë deri në 400 milionë njerëz infektohen, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).
Në të kaluarën, shpërthimet përgjithësisht ishin kufizuar në qendrat urbane me popullsi të dendur si kryeqyteti Dhaka – shtëpia e më shumë se 20 milionë njerëzve – por këtë vit infeksionet u përhapën me shpejtësi në çdo rreth në të gjithë vendin, përfshirë zonat rurale, tha OBSH.
Drejtori i përgjithshëm i OBSH-së Tedros Adhanom Ghebreyesus tha në një konferencë shtypi muajin e kaluar se agjencia e OKB-së po mbështet qeverinë dhe autoritetet e Bangladeshit “për të forcuar mbikëqyrjen, kapacitetin laboratorik, menaxhimin klinik, kontrollin e vektorëve, komunikimin e rrezikut dhe angazhimin e komunitetit”, gjatë shpërthimit.
Por ka thirrje nga ekspertë të shëndetit publik në vend për ta bërë dengën më shumë prioritet dhe për t’u fokusuar në masat parandaluese, duke përfshirë zbulimin e hershëm dhe aksesin në shërbimet adekuate shëndetësore – infeksionet e përsëritura të dengës mund të jenë më serioze dhe madje vdekjeprurëse.
Këto thirrje për veprim nuk kufizohen vetëm në Bangladesh. Ndërsa planeti nxehet me shpejtësi për shkak të djegies së lëndëve djegëse fosile, shpërthimet do të bëhen më të zakonshme në rajone të reja të botës.
Numri global i rasteve të dengës është rritur tashmë tetëfish në dy dekadat e fundit, sipas OBSH-së.
Ndërsa kriza klimatike përkeqësohet, sëmundjet e shkaktuara nga mushkonjat si dengoja, Zika, chikungunya dhe ethet e verdha ka të ngjarë të përhapen më tej dhe të kenë një ndikim gjithnjë e më të madh në shëndetin e njeriut.
Këtë vit, dengoja ka goditur rëndë Amerikën e Jugut me Perunë që po lufton me shpërthimin e saj më të keq në histori. Rastet në Florida i shtynë autoritetet të vënë në gatishmëri disa qarqe. Në Azi, një rritje e rasteve ka goditur Sri Lankën, Tajlandën dhe Malajzinë, mes kombeve të tjera. Dhe vendet në Afrikën nën-Sarahan, si Çadi, kanë raportuar gjithashtu shpërthime.
Drejtori i alarmit dhe reagimit të OBSH-së Abdi Mahamud i quajti shpërthimet një “kanarinë në minierën e qymyrit të krizës klimatike” dhe tha se “gjithnjë e më shumë vende” po përjetojnë “barrën e rëndë të këtyre sëmundjeve”.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
