“Qeveritë duhet të marrin masa për të mbrojtur publikun nga sistemet e inteligjencës artificiale”

Sistemet e avancuara të inteligjencës artificiale si GPT e OpenAI mund të destabilizojnë demokracinë nëse qeveritë nuk ndërmarrin veprime të shpejta dhe të mbrojnë publikun.

Kështu ka paralajmëruar pionieri i inteligjencës artificiale, Yoshua Bengio, i cili fitoi çmimin Turing së bashku me Geoffrey Hinton dhe Yann LeCun në vitin 2018.

Sipas tij, nxitimi i kohëve të fundit nga kompanitë teknologjike për të nxjerrë në treg produktet e inteligjencës artificiale është bërë “i pashëndetshëm”.

Ai ka shtuar se shihte një “rrezik për sistemet politike, për demokracinë, në vetvete”.

Bengio është më i fundit në një grup në rritje të ekspertëve të inteligjencës artificiale që i bien këmbanave të alarmit për përhapjen e shpejtë të modeleve të fuqishme të gjuhëve të mëdha.

Kolegu dhe miku i tij Hinton dha dorëheqjen nga Google-i këtë muaj për të folur më lirshëm për rreziqet që inteligjenca artificiale paraqet për njerëzimin.

Bengio ka vënë në dukje aksesin gjithnjë e më të padiskriminuar të shoqërisë në modelet e mëdha gjuhësore si një shqetësim serioz, duke vënë në dukje mungesën e shqyrtimit që po aplikohet aktualisht në teknologji.

“Kompanitë mund të marrin me qira akses në ChatGPT. Do të ishte e rëndësishme që kjo qasje të monitorohet nga afër, në mënyrë që të dimë se kush i përdor ato sisteme, në mënyrë që të mund të gjurmojmë përdorime potencialisht të paligjshme ose të rrezikshme”.

Paralajmërimet vijnë pasi grupet e teknologjisë janë garuar për të prezantuar produkte novatore gjeneruese të inteligjencës artificiale gjatë gjashtë muajve të fundit.

Google-i javën e kaluar zbuloi një motor kërkimi të rinovuar të mundësuar nga sistemi i tij i ri PaLM 2.

Software-i më i avancuar i OpenAI i mbështetur nga Microsoft-i, GPT-4, të cilin e zbuloi në mars, po miratohet shpejt nga bankat, firmat e konsulencës, startup-et, institucionet arsimore dhe qeveritë në një përpjekje për të shtuar produktivitetin.

“Gara dinamike është një rreth vicioz”, ka thënë Bengio, i cili është profesor i shkencave kompjuterike në Universitetin e Montreal-it dhe themelues i Mila-s, Instituti i Inteligjencës Artificiale në Quebec.

Rregullatorët dhe qeveritë anembanë botës po rritin kontrollin e tyre të teknologjisë mes shqetësimeve për abuzimet e mundshme të saj. Shefi ekzekutiv i OpenAI, Sam Altman, u ka bërë thirrje ligjvënësve amerikanë që të rregullojnë fushën, duke nënvizuar frikën e tij mbi potencialin që ajo të ofrojë dezinformim ndërveprues përpara zgjedhjeve në SHBA vitin e ardhshëm.

Më i njohur për punën e tij në të mësuarit e thellë, Bengio është një nga vetëm një pjesë e vogël e studiuesve të vjetër që kanë mbetur në akademi pas një ikjeje të konsiderueshme të trurit në kompanitë e teknologjisë mbi dekadën e kaluar.

Bashkëmoshatari i tij akademik LeCun iu bashkua Meta-s në vitin 2013, ndërsa vëllai i Bengio-s, Samy, ishte një shkencëtar i lartë kërkimor në divizionin e inteligjencës artificiale të Google-it për gati 15 vjet përpara se të largohej për t’u bashkuar me Apple-in në vitin 2021.

Bengio ishte një nga më shumë se 1 mijë ekspertët e inteligjencës artificiale dhe drejtuesit e teknologjisë që nënshkroi një letër të hapur muajin e kaluar duke bërë thirrje për një pauzë gjashtëmujore në zhvillimin e sistemeve të avancuara.

Teksa ai nuk besonte se letra do të funksiononte, ai ka thënë se mbështeste idenë e një moratoriumi.

“Me sa dëgjoj, ka mendime të ndryshme për këtë brenda OpenAI, Microsoft dhe madje edhe Google. I gjithë komuniteti është disi i ndarë për këtë pyetje”.

Ai ka vënë në dukje se mosmarrëveshja midis ekspertëve ishte një sinjal i rëndësishëm për publikun se shkenca nuk i kishte ende përgjigjet.

“Nëse nuk pajtohemi do të thotë që nuk e dimë, nëse mund të jetë e rrezikshme. Dhe nëse nuk e dimë, do të thotë që duhet të veprojmë për të mbrojtur veten”, ka shtuar Bengio.

“Nëse doni që njerëzimi dhe shoqëria t’i mbijetojnë këtyre sfidave, ne nuk mund të kemi konkurrencë midis njerëzve, kompanive, vendeve – dhe një koordinim shumë të dobët ndërkombëtar”, ka theksuar ai.

Rreziqet afatshkurtër të teknologjisë përfshijnë dezinformimin, paragjykimet tinëzare dhe diskriminimin ndaj grupeve dhe pakicave të margjinalizuara.

Këto dëme shoqërore janë fokusi i organizatave kërkimore jofitimprurëse, siç është Instituti i Kërkimeve të Shpërndara të Inteligjencës artificiale, i cili u themelua nga ish-kërkuesi i Google AI, Timnit Gebru.

Por kërcënimet afatgjata që shqetësojnë gjithashtu Bengio dhe Hinton nuk i referohen chatbot-eve të sotëm – të cilët ofrojnë përgjigje të ngjashme me njeriun për pyetjet. Në vend të kësaj, ata kanë frikë se kërkimi mund të përparojë shpejt për t’i bërë këto sisteme më autonome dhe për të korrigjuar dobësitë si prirja e tyre për të fabrikuar fakte, brenda kësaj dekade.

Bengio ka thënë se gjëja më urgjente që duhet të bënin rregullatorët ishte të bënin sistemet më transparente, duke përfshirë auditimin e të dhënave që përdoren për t’i trajnuar ata dhe rezultatet e tyre.

Po ashtu, së bashku me kolegët e tjerë, ka propozuar një koalicion ndërkombëtar për të financuar kërkimin e inteligjencës artificiale në fusha që kanë rëndësi për publikun, si klima dhe kujdesi shëndetësor.

Ai aktualisht po diskuton idetë me Hinton për bashkëpunime të ardhshme për të përballuar këto sfida.

“Kemi nevojë për më shumë hetime dhe më shumë mendim se si do të përshtatemi me atë që po vjen. Kjo është mënyra shkencore”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.