Gjumi i lejon trupit tuaj të riparojë veten dhe të kryejë funksione thelbësore biologjike. Të rriturit kanë nevojë për rreth 7 deri në 8 orë gjumë çdo natë. Por ndonjëherë, faktorët e punës dhe stilit të jetesës mund të prishin aftësinë tuaj për të fjetur.
Kur flini më pak se sa duhet ose nuk flini fare, quhet privim i gjumit.
Për shumicën e njerëzve, një periudhë e shkurtër e mungesës së gjumit nuk është shkak për shqetësim. Por privimi i shpeshtë ose i zgjatur i gjumit mund të shkaktojë probleme serioze shëndetësore.
Mungesa e gjumit mund të çojë në funksion të dobët njohës, rritje të inflamacionit dhe ulje të funksionit imunitar. Nëse privimi i gjumit vazhdon, mund të rrisë rrezikun për sëmundje kronike.
Në përgjithësi, ekzistojnë pesë faza të mungesës së gjumit. Fazat zakonisht ndahen në rritje 12-orëshe ose 24-orëshe. Simptomat zakonisht përkeqësohen sa më gjatë të qëndroni zgjuar.
Afati kohor i mungesës së gjumit
Nuk ka një afat kohor universal për privimin e gjumit.
Megjithatë, fazat e përgjithshme përcaktohen nga sa orë gjumë keni humbur. Simptomat e privimit gjumë kanë tendencë për të marrë më keq në çdo fazë.
Ja çfarë mund t’i ndodhë trupit tuaj gjatë mungesës së gjumit:
Pas 24 orësh
Është e zakonshme të humbasësh 24 orë gjumë. Gjithashtu nuk do të shkaktojë probleme të mëdha shëndetësore, por mund të prisni që të ndiheni të lodhur dhe “të fikur”.
Sipas Qendrës për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), privimi i gjumit 24-orësh është i njëjtë me të pasurit një përqendrim të alkoolit në gjak prej 0,10 përqind. Kjo është më e lartë se kufiri për të vozitur ligjërisht.
Qëndrimi zgjuar për 24 orë mund të shkaktojë simptoma si: përgjumje, nervozizëm, zemërimi, rritje e rrezikut të stresit, vigjilencë e zvogëluar, përqendrimi i dëmtuar, mjegull truri, lodhje, dridhjet, koordinim i reduktuar, rritje e rrezikut të gabimeve ose aksidenteve, dëshirat për ushqim, sy të fryrë si dhe rrathë të errët nën sy.
Pas 36 orësh
Kur humbisni 36 orë gjumë, simptomat tuaja bëhen më intensive. Do të keni një dëshirë të madhe për të fjetur.
Mund të filloni të keni mikrogjumje, ose periudha të shkurtra gjumi, pa e kuptuar. Një mikrogjum zakonisht zgjat deri në 30 sekonda.
Pjesë të ndryshme të trurit tuaj do ta kenë të vështirë të komunikojnë me njëri-tjetrin. Kjo dëmton rëndë performancën tuaj njohëse, duke shkaktuar simptoma si: memorie e dëmtuar, vështirësi në mësimin e informacionit të ri, ndryshimet e sjelljes, vendimmarrje e dëmtuar, vështirësi në përpunimin e sinjaleve sociale, koha e ngadaltë e reagimit, rritje të gabimeve.
Ju gjithashtu keni më shumë gjasa të përjetoni efekte fizike si: rritje e oreksit, inflamacion i shtuar, funksioni imunitar i dëmtuar dhe lodhje ekstreme.
Pas 48 orësh
Mungesa e gjumit për 48 orë njihet si privim ekstrem i gjumit. Në këtë pikë, është edhe më e vështirë të qëndrosh zgjuar.
Ju madje mund të filloni të keni halucinacione . Kjo ndodh kur ju shihni, dëgjoni ose ndjeni gjëra që në të vërtetë nuk janë aty.
Efekte të tjera të mundshme përfshijnë: depersonalizomi, ankthi, nivele të rritura të stresit, nervozizëm i rritur, lodhje ekstreme.
Zgjuar për 72 orë
Pas 3 ditësh humbje gjumi, dëshira juaj për të fjetur do të përkeqësohet. Ju mund të përjetoni mikrogjumje më të shpeshta dhe më të gjata.
Mungesa e gjumit do të dëmtojë ndjeshëm perceptimin tuaj. Halucinacionet tuaja mund të bëhen më komplekse. Ju gjithashtu mund të keni: iluzione, mendime të crrgulluara, depresion.
Zgjuar për më shumë se 96 orë
Pas 4 ditësh, perceptimi juaj për realitetin do të shtrembërohet rëndë. Dëshira juaj për gjumë do të jetë gjithashtu e padurueshme.
Nëse ju mungon aq shumë gjumë sa nuk jeni në gjendje të interpretoni realitetin, kjo quhet psikozë e mungesës së gjumit.
Në mënyrë tipike, psikoza e mungesës së gjumit largohet sapo të flini mjaftueshëm.
Sa kohë duhet për t’u rikuperuar
Duke fjetur më shumë, është e mundur të shëroheni nga privimi i gjumit.
Ju mund të filloni duke shkuar në shtrat herët në vend që të flini vonë. Është gjithashtu një ide e mirë që të pushoni të paktën 7 deri në 8 orë çdo natë. Kjo do të ndihmojë trupin tuaj të kthehet në orar.
Mund të duhen ditë ose javë për t’u rikuperuar nga një periudhë e privimit të gjumit. Vetëm 1 orë humbje gjumi kërkon 4 ditë për tu rikuperuar.
Sa më gjatë të keni qenë zgjuar, aq më shumë do të duhet për t’u rikthyer në rrugën e duhur.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com