Mëlçia e dhjamosur, rregullat për parandalimin dhe trajtimin

Një sëmundje e mëlçisë që po përhapet gjithnjë e më shumë në popullatë, e cila mund të parandalohej duke ndryshuar stilin e jetesës dhe të ushqyerit, është mëlçia e dhjamosur.

Dhe konsiston në akumulimin e tepërt të yndyrës, prej më shumë se 5 për qind, brenda qelizave të mëlçisë, i shoqëruar me praninë e të paktën një ndryshimi metabolik: Beli mbi 94 centimetra te meshkujt dhe mbi 80 te femrat.

Presioni minimal i gjakut më i lartë se 85 mmHg dhe maksimumi më i lartë se 130, diabeti ose prediabeti me sheqer në gjak të agjërimit më i lartë se 100 mr/dl, nivel trigliceridesh më i lartë se 150 mg/dl ose kolesterol i mirë HDL më i ulët se 40 mg/dl te burrat dhe 50 te femrat.

“Ata që e shfaqin këtë problem nuk kanë vetëm sëmundje të mëlçisë dhe duhet të kontrollohen edhe për sindromën metabolike dhe rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare”, shpjegon Anna Ludovica Fracanzani, drejtoreshë e Strukturës Komplekse të Mjekësisë Metabolike të Poliklinikës së Milanos.

Mëlçia e yndyrshme prek 1 në 4 të rritur dhe rreziku për ta pasur atë rritet me moshën.

“Gratë në moshë të lindjes janë më pak të ekspozuara se meshkujt, por pas menopauzës ato kanë të njëjtin probabilitet për t’u prekur”, thekson Fracanzani.

“Më të prekurit janë personat me obezitet, me 4 nga 5 raste dhe ata me diabet, me mbi 3 në 5 raste”.

Mëlçia e dhjamosur nuk është e padëmshme.

“Sa më shumë mosfunksionime metabolike shtohen, aq më i madh është rreziku i zhvillimit të sëmundjeve të rënda të mëlçisë dhe komplikimeve kardiovaskulare. Një mëlçi më e shëndoshë mund të shkaktojë inflamacion kronik, i cili nga ana tjetër mund të evoluojë në fibrozë deri në cirrozë dhe të çojë në dështim të mëlçisë ose hepatokarcinoma”.

“Në të njëjtën kohë, yndyra mund të grumbullohet në arteriet e zemrës dhe trurit dhe enëve të tjera të gjakut dhe mund të shkaktojë bllokimin e tyre”.

Prandaj, mëlçia e dhjamosur është një kambanë alarmi që duhet të inkurajojë ata që e kanë të futen në radhë dhe ata që nuk e dinë se e kanë, por që kanë të paktën një faktor rreziku metabolik, të jenë parë nga mjeku.

Si vendoset diagnoza?

“Përmes një ekografie të thjeshtë abdominale. Mjeku i përgjithshëm, duke përshkruar analizat e gjakut, mund të vlerësojë me formulë praninë ose rrezikun e shfaqjes së fibrozës së mëlçisë dhe në rast pozitiv ta dërgojë pacientin te një specialist i sëmundjeve të brendshme ose hepatolog”, shpjegon profesori.

Fëmijët dhe të rinjtë janë gjithashtu viktima.

“Rreth 1 në 10 dhe në mesin e obezëve më shumë se 3 në 10. Nga viti 1990 deri në vitin 2017, numri i adoleshentëve me steatozë në botë u rrit nga 19.3 milionë në 29.4, me një rritje të rasteve të reja në vit prej 1.3%. Një epidemi për shkak të një përkeqësimi të vazhdueshëm të stilit të jetesës së të rinjve. Mund të imagjinojmë që nëse nuk ndryshojnë sjelljen e tyre, efektet e steatozës hepatike do të jenë më të dëmshme”, vëren Fracanzani.

Aspekti pozitiv është se sëmundjet metabolike të mëlçisë mund të kurohen duke korrigjuar zakonet.

“Të gjithë po kërkojnë tabletin, por për momentin ai nuk është i disponueshëm. Ajo që nevojitet për të mposhtur steatozën është një dozë vullneti i mirë për të ndryshuar stilin e jetës sa nuk është tepër vonë”, rekomandon eksperti.

Marrë nga “Corriere della Sera”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.