Dëmi i madh nga kriza klimatike përmes motit ekstrem ka kushtuar 16 milionë dollarë në orë për 20 vitet e fundit.
Studimi është i pari që llogarit një shifër për kostot që i atribuohen mjediseve globale të njerëzve.
Ai gjeti kosto mesatare prej 140 miliardë dollarë në vit nga viti 2000 në 2019, megjithëse shifra ndryshon nga viti në vit.
Të dhënat më të fundit flasin për 280 miliardë dollarë kosto në vitin 2022.
Studiuesit kanë prodhuar vlerësimet duke kombinuar të dhënat se sa ngrohja globale përkeqësoi ngjarjet ekstreme të motit me të dhënat ekonomike për humbjet.
Zbuloi gjithashtu se numri i njerëzve të prekur nga moti ekstrem për shkak të krizës klimatike ishte 1.2 miliardë gjatë dy dekadave.
Dy të tretat e kostove të dëmit ishin për shkak të jetëve të humbura, ndërsa një e treta ishte për shkak të shkatërrimit të pronës dhe aseteve të tjera.
Stuhitë, si Uragani Harvey dhe Cikloni Nargis, ishin përgjegjëse për dy të tretat e kostove klimatike, me 16 për qind nga valët e të nxehtit dhe 10 për qind nga përmbytjet dhe thatësirat.
Studiuesit thanë se metodat e tyre mund të përdoren për të llogaritur se sa fonde nevojiteshin për një fond humbjeje dhe dëmi të krijuar në samitin e klimës të OKB-së në vitin 2022, i cili synon të paguajë për rimëkëmbjen nga fatkeqësitë ekstreme të motit në vendet më të varfra.
Gjithashtu mund të përcaktojë me shpejtësi koston specifike klimatike të fatkeqësive individuale, duke mundësuar shpërndarje më të shpejtë të fondeve.
Ka pasur një rritje shtatëfish të humbjeve të raportuara nga fatkeqësitë ekstreme të motit që nga vitet 1970, sipas Organizatës Botërore Meteorologjike.
Megjithatë, ndarja e efektit të ngrohjes globale nga rritja e popullsisë, migrimi urban dhe raportimi më i mirë i fatkeqësive është i vështirë.
Studimi, i botuar në revistën Nature Communications, mori një qasje të ndryshme bazuar në atë se si ndryshimi i klimës kishte përkeqësuar ngjarjet ekstreme të motit.
Janë bërë qindra studime duke llogaritur se sa shpesh ngrohja globale ka shkaktuar ngjarje ekstreme të motit. Kjo lejon që të vlerësohet pjesa e dëmeve që vijnë nga ngrohja e shkaktuar nga njeriu.
Studiuesit i aplikuan këto fraksione për dëmet e regjistruara në bazën ndërkombëtare të të dhënave të fatkeqësive, e cila përmbledh të dhënat e disponueshme për të gjitha fatkeqësitë në të cilat vdiqën 10 persona, ose u prekën 100, ose vendi shpalli gjendjen e jashtëzakonshme ose kërkoi ndihmë ndërkombëtare.
Vlerësimi qendror ishte një kosto mesatare klimatike prej 140 miliardë dollarë në vit, me një gamë nga 60 miliardë dollarë deri në 230 miliardë dollarë.
Këto vlerësime janë shumë më të larta se ato nga modelet kompjuterike, të cilat bazohen në ndryshimet në temperaturën mesatare globale dhe jo në temperaturat ekstreme që shihen gjithnjë e më shumë në botë.
Viti me kostot më të lartë të përgjithshme të klimës ishte viti 2003, kur një valë e nxehtë goditi Evropën; viti 2008, kur cikloni Nargis goditi Mianmarin; dhe viti 2010, kur thatësira goditi Somalinë dhe një valë të nxehti goditi Rusinë.
Dëmet e pronës ishin më të larta në vitet 2005 dhe 2017 kur uraganet goditën SHBA-të, ku vlerat e pronave janë të larta.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
