Të meta në dizajnin dhe materialet e përdorura për të ndërtuar zhytësin dhe një besim i tepruar që krahason në mënyrë dramatike katastrofën e Titanikut me atë të Titanit, të gjitha në sfondin e padive të mundshme.
Me të përfunduar tragjedia, tani po përballen me polemika dhe kritika, por mbi të gjitha me mundësinë për të vazhduar udhëtimet në nëndetëse.
Dhe përsëri për çdo veprim ligjor kundër OceanGate, kompania detare që zotëron pronat dhe menaxhimin e nëndetëses që u shpërtheu në humnerën e oqeanit menjëherë pas fillimit të misionit të zbulimit të mbytjes së linjës transatlantike.
Elementi i parë që u shfaq është se një sistem zbulimi akustik ushtarak i krijuar për të zbuluar nëndetëset e armikut ishte i pari që kapi matjet e zërit që besohet të jenë në përputhje me shpërthimin zhytës.
Mbeturinat e gjetura nga Titani sugjerojnë se një dështim vdekjeprurës i mbulesës parësore mund të ketë ndodhur në një moment të udhëtimit, në të cilin rast zhytësi do të kishte përjetuar presion të madh, ekuivalent me peshën e Kullës Eifel, dhjetëra mijëra tonë.
Kjo ngjeshje do të kishte shkaktuar një shpërthim të fuqishëm të nëndetëses duke shpërbërë trupin e saj me fibër karboni dhe duke vrarë menjëherë pesë pasagjerët në bord.
Sipas Rojës Bregdetare, rikuperimi i trupave të viktimave duket se nuk ka gjasa që të realizohet: Hamish Harding, miliarder dhe eksplorues britanik, Stockton Rush, numri një i OceanGate, biznesmeni pakistanez Shahzada Dawood, djali i tij Sulaiman dhe Paul-Henri Nargeolet, ekspert francez detar.
Në orët e fundit, disa problematika sigurie janë shfaqur në Titan.
Sipas ekspertëve, problemi i nëndetëses ishte përdorimi i fibrës së karbonit, një material relativisht i ri për sa i përket përdorimit në ekspeditat në det të thellë, ku favorizohen alumini dhe titani, sepse janë në gjendje të përballojnë më mirë presionin.
Nga ana tjetër, fibra e karbonit nuk është në gjendje ta bëjë këtë dhe me presionin e lartë rrezikon të deformohet derisa të shkaktojë një shpërthim.
Sipas Washington Post, OceanGate mund t’i nënshtrohej testeve më të forta, megjithëse jo të detyrueshme, për rrjedhje.
Presidenti i Shoqërisë Ndërkombëtare Titanic, organizata jofitimprurëse e themeluar në vitin 1989 për të ruajtur historinë e mbytjes, pas tragjedisë së nëndetëses OceanGate, beson se ka ardhur koha për të vlerësuar mundësinë për t’i dhënë fund këtyre udhëtimeve dhe për t’i dhënë përparësi “një hetimi të gjerë dhe të plotë” të incidentit.
Heqja dorë nga përgjegjësia e nënshkruar nga pasagjerët e Titan mund të mos e mbrojë kompaninë nga paditë e mundshme nga familjet e viktimave.
Në të vërtetë, nuk është e pazakontë që gjyqtarët të hedhin poshtë klauzola të tilla nëse ka prova të neglizhencës së rëndë ose rreziqeve që nuk janë zbuluar plotësisht.
Hetimet do të jenë gjithashtu vendimtare për të kuptuar se kush do të përballojë kostot e mëdha të katër ditëve të kërkimit.
Por për OceanGate kostoja e çdo veprimi ligjor mund të jetë shumë më e shtrenjtë.
Sa mund të kushtojë kërkimi i Titan – dhe kush do të paguajë për të
Roli i qeverisë amerikane në kërkimin e zhytësit të zhdukur Titan ka kushtuar deri më sot rreth 1.2 milionë dollarë, sipas vlerësimit dhe hulumtimit paraprak të një eksperti të buxhetit të mbrojtjes të kryer nga Washington Post.
Shuma relativisht modeste mund të befasojë disa kritikë të cilët kanë argumentuar se përgjigja ndaj tragjedisë së Titanit, që përfshin një konsorcium ndërkombëtar të anijeve, avionëve dhe teknologjisë së përparuar, rrezikoi jetën e të tjerëve.
Shifra e plotë, përfundimtare me siguri mund të tejkalojë këtë shifër fillestare, tha Mark Cancian, një këshilltar i lartë me Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare, i cili bëri vlerësimin me kërkesë të The Post.
Zyrtarët e Rojës Bregdetare të SHBA-ve kanë thënë se specialistët do të vazhdojnë të vëzhgojnë nga distanca mbeturinat e shpërndara të vendosura disa qindra metra larg harkut të Titanikut, edhe pse misioni pritej të “çmobilizohej” deri në mesditën e së premtes.
Dhe është e paqartë nëse ushtritë amerikane dhe kanadeze do të marrin pjesë në ndonjë operacion për të rikuperuar atë që ka mbetur nga Titani, të cilin zyrtarët e përshkruan se ka pësuar një “shpërthim katastrofik” që e copëtoi atë.
Megjithatë, duket se qeveria kanadeze vendosi më shumë mjete në zonën e kërkimit sesa Shtetet e Bashkuara, në funksion të afërsisë së Kanadasë me vendndodhjen dhe kohës së nevojshme për dërgimin e anijeve.
Pjesa më e madhe e operacioneve të shpëtimit të marinës amerikane në Atlantik operojnë jashtë Virxhinias, kanë thënë zyrtarët, duke vendosur shumë anije në distanca të pamundura kur operacionet u përqendruan në arritjen e Titanit përpara se të mbaronin furnizimet ajrore.
Kostot e plota dhe kush i paguan ato në fund të fundit janë të panjohura dhe varen nga disa faktorë.
Kërkimi punësoi kompani private dhe anije kërkimore që mbanin automjete të operuara nga distanca, duke përfshirë atë që gjeti në fund Titan.
Është e paqartë nëse qeveria amerikane do t’i paguajë ato subjekte, por është e mundur nëse Departamenti i Mbrojtjes i vendos ato nën kontratë, tha Cancian.
Deri më sot, shumë nga kostot e njohura për qeverinë amerikane rrjedhin nga operacionet e fluturimit.
Tre aeroplanë mallrash C-17 dërguan pajisje nga Buffalo në portet e stacioneve në Newfoundland, thanë zyrtarët.
Këto fluturime kushtojnë rreth 491 mijë dollarë udhëtim vajtje-ardhje.
Të paktën një tjetër C-17 u nis nga Gjermania për në Angli në rrugën e saj për të dorëzuar një automjet që operohet në distancë, por është e paqartë nëse ai arriti në destinacionin e tij në Kanada, thanë zyrtarët.
Roja Bregdetare dhe Garda Kombëtare Ajrore e New York-ut, të cilat kontribuan me avionë për operacionet e kërkimit mbi Atlantik, do të gjeneronin rreth 399 mijë dollarë kosto për fluturimin e aeroplanit të kërkim-shpëtimit HC-130, tha Cancian, duke vlerësuar orët e fluturimit dhe misionet nga raportet e mediave.
Roja Bregdetare dërgoi një nga prerëset e saj, Sycamore, këtë javë, por ajo ishte ende në rrugën e saj për në vendin e kërkimit të enjten kur u zbulua fati i Titanit.
Roja bregdetare nuk zbulon një kosto për ditë, tha Cancian, por ai vlerësoi se ishte 100 mijë dollarë bazuar në të dhënat e njohura për një anije të ngjashme të Marinës.
Marrë dhe përshtatur nga “La Stampa” dhe “The Washington Post” për Albanian Post
Zyrtare – Nëndetësja Titan ka shpërthyer, ekuipazhi ka vdekur
Çastet e fundit tragjike – Si vdiq ekuipazhi i nëndetëses Titan, shtypur nga presioni atmosferik?
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
